Kod barwny rezystorów ("Młody Elektronik", Unitra Telpod, PRL)

Na tym się wychowałem i korzystam do dziś, przy czym zaglądam do tego dość sporadycznie, bo kod tenże utrwalił mi się dość znacznie w mózgu.

To jest dla rezystorów ze standardowymi trzema (jak dla mojego pokolenia i dzieciństwa za Gierka und Jaruzela) oraz czterema paskami.  

Jeśli będzie więcej niż cztery paski, to tabelka się nieco "przesunie" i wtedy korzystamy z poniższych uwspółcześnionych porad/zasad ogólnych (cytuję za Wikipedią):

 

• pasków lub kropek jest trzy, cztery, pięć lub sześć

• jeśli jest ich trzy, to wszystkie trzy oznaczają oporność (w tym trzeci oznacza mnożnik), a tolerancja wynosi ±20%

• jeśli jest ich cztery, to trzy pierwsze oznaczają (tak jak w przypadku powyżej) oporność, a czwarty – tolerancję

• jeśli jest ich pięć, to trzy pierwsze oznaczają cyfry oporności, czwarty mnożnik, a piąty tolerancję

• jeśli jest ich sześć, to jest to opornik precyzyjny i trzy pierwsze oznaczają cyfry oporności, czwarty – mnożnik, piąty – tolerancję, szósty – temperaturowy współczynnik rezystancji (ten pasek może znajdować się na samym brzegu opornika)

• pierwszą cyfrę oznacza pasek bliższy końca, a między mnożnikiem i tolerancją jest czasem większy odstęp

Oto wspomniana oryginalna tabelka z zestawu "Młody Elektronik":

źródło: zestaw politechniczny "Młody Elektronik 2",
Unitra Telpod, wczesne lata osiemdziesiąte XX wieku
lekkie podczyszczenie skanu: Marcin Perliński (2023)

 

najbardziej "normalny" klasyczny rezystor z czterema paskami, do takich rezystorów "tabelka z "Telpodu" pasuje jak ulał)

 

to już nowsze czasy, więc tabelka z "Telpodu" niestety częściowo już nie działa, bo nie ma w niej informacji, że ostatni piąty pasek, skrajnie z prawej (= brązowy) oznacza tolerancję 1%

do tego rezystora tabelka z "Telpodu" jeszcze bardziej nie pasuje, bo nie ma w niej informacji o złotym mnożniku (x 0.1) oraz tolerancji (fiolet = 0.1%)

 

kolejny przykład rezystora, który nie pasuje do dawnej publikacji "Telpodu", ale nie ma się co dziwić, bo mamy już XXI wiek i produkujemy rezystory znacznie precyzyjniejsze niż w czasach PRL

dość rzadko spotykany przykład rezystora z sześcioma paskami

 

No cóż, czasy się zmieniły i rezystory stały się bardziej precyzyjne i stabilniejsze termicznie. Osobiście i tak nadal korzystam z klasycznej dawnej publikacji Unitry "Telpod", jednak w niektórych sytuacjach muszę uzupełnić swoją wiedzę czymś takim:

źródło: Wikipedia (CC-BY-SA)

 

źródło: dzikie.net

Przy łączeniu szeregowym obciążalność "mocowa" rezystora wypadkowego (wynikowego) się nie zmieni, a przy połączeniu równoległym ulegnie n-zwielokrotnieniu (np. podwojeniu dla równolegle połączonych dwóch oporników), czyli np. łącząc szeregowo dwa rezystory stuomowe jednowatowe uzyskamy rezystor zastępczy dwustuomowy i nadal jednowatowy. Łącząc równolegle dwa rezystory stuomowe jednowatowe "wyprodukujemy" rezystor zastępczy o wartości 50 omów i obciążalności 2 watów.

Mogę również polecić np. taki oto wygodny dekoderek online.

 

(Marcin Perliński)